Настаўніца беларускай мовы Алена Гімпель з Карэліч выхоўвае навучэнцаў на аснове народных традыцый

Выхаванцы Алены Гімпель складаюць віртуальныя экскурсіі па Карэліцкім раёне, пішуць сцэнарыі і ладзяць тэатральныя пастаноўкі, заснаваныя на мясцовых фальклорных традыцыях, здымаюць відэафільмы пра герояў Вялікай Айчыннай вайны. Падрабязнасці – у матэрыяле карэспандэнта “Настаўніцкай газеты”.

Больш за дзесяць гадоў нас­таўніца беларускай мовы і літаратуры сярэдняй школы № 1 Карэліч вядзе аб’яднанне па інтарэсах “Тэатральная творчасць”. Педагог сее ў душах падлеткаў народнае, мудрае, спадчыннае… Дастаткова толькі ўбачыць, як вочы Алены Іванаўны загараюцца агеньчыкам цеплыні і гордасці, калі яна пачынае расказ­ваць пра сваіх выхаванцаў. Якія ж яны таленавітыя! Адзін хлопчык здаецца сарамлівым, але настаў­ніца падбадзёрыць яго добрым словам, дапаможа парадай, пахваліць. І вось ужо набіраецца ён смеласці, упэўненасці ў сваіх сілах. Ды і педагога ніхто не хоча падвесці. Юныя артысты, безумоўна, хвалююцца перад выступленнямі, бо ў якасці гледачоў бываюць не толькі школьнікі, але і бацькі, незнаёмыя людзі. Але ўсё атрымліваецца. Доказ гэтага — шчырыя апладысменты.

На занятках гуртка вучні знаёмяцца з методыкай правя­дзення вусна-гістарычных даследаванняў, вучацца складаць план будучага інтэрв’ю, вызначаць найбольш цікавыя тэмы і фарму­ля­ваць асобныя пытанні. Дзеці не толькі атрымліваюць гатовыя веды, але і самастойна робяць “адкрыцці”, фактычна пераадкрываюць ужо вядомыя традыцыі, звычаі, абрады сваёй малой ра­дзімы.

Пры правядзенні заняткаў педагог удзяляе вялікую ўвагу фарміраванню ў вучняў камунікатыўных навыкаў. Алена Іванаўна шырока практыкуе выразнае чытанне вучнямі фальклорных твораў, пераказ, вусны аповед, выкананне творчых заданняў, самастойных і калектыўных міні-даследа­ванняў, ілюстраванне, інсцэніроў­кі, стварэнне літаратурна-музычных кампазіцый. Выкарыстоўвае педагог і ролевыя гульні, творчыя майстэрні, святочныя праграмы, прэзентацыі.

— Абавязковым у арганізацыі дзейнасці аб’яднання лічу забеспячэнне сістэмнасці работы, тэматычнае адзінства матэрыялаў, займальнасць формы пры строгасці зместу. Патрабавальна падыходжу да падбору моўнага матэрыялу, улічваю яго інфарматыўнасць, выхаваўчы патэнцыял, займальнасць, — адзначыла педагог.

Вопыт работы аб’яднання быў прадстаўлены на раённай педагагічнай канферэнцыі, абласным семінары метадыстаў, міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі “Асоба. Адукацыя. Грамадства”.

У аб’яднання па інтарэсах наладжана сувязь з Карэліцкім раённым краязнаўчым музеем, бібліятэкай, цэнтрам культуры і народнай творчасці, а таксама з мясцовымі жыхарамі і старажыламі раёна. Ёсць і свае эксперты. Напрыклад, ад Марыі Вітальеўны Бурак вучні пачулі старадаўнія песні, даведаліся пра мясцовыя калядныя традыцыі.

— Дзеці падчас размоў з мясцовымі жыхарамі даведваюцца пра абрады, традыцыі і звычаі нашай мясцовасці, дзякуючы чаму кожны сцэнарый утрымлівае адметныя рысы фальклору Карэліччыны. Навучэнцы запісваюць матэрыял на дыктафон, здымаюць сюжэты на відэакамеру, а потым дзеляцца ўражаннямі з бацькамі, распытваюць, што таты і мамы ведаюць пра народныя традыцыі і звычаі. Апрацаваны матэрыял яны выкарыстоўваюць пры складанні рэпертуару гуртка, пішуць сцэнарыі, вучаць тэксты, рэпеціруюць інсцэніроўкі і з нецярпеннем чакаюць выступленні, — расказала Алена Гімпель.

Шлях да духоўнасці педагог разам са школьнікамі пракладвае праз тэатралізаваныя выступленні, адраджэнне старажытных абрадаў і свят. Быў праведзены круглы стол “Мова — ніць вечнасці” з запрашэннем бацькоў, гасцей з іншых устаноў адукацыі раёна. На мерапрыемстве згадваліся мясцовыя песні і казкі, легенды і паданні, прыказкі і прымаўкі, гума­рэскі.

“Мая сям’я — мой скарб” — пад такім дэвізам прайшлі вечарыны з удзелам бацькоў. Адным з этапаў свята сталі аповеды пра сямейныя рэліквіі.

Не пералічыць усіх тэатралізаваных паказаў юных артыстаў. Дзякуючы падрабязнаму аповеду сям’і Гімпель з вёскі Лыкавічы, яны прапанавалі ўвазе малодшых навучэнцаў, бацькоў і настаўнікаў пастаноўку “Шлях да Вялікадня”. Традыцыі, звязаныя са святкаваннем Яблычнага Спаса, узнавілі са слоў жыхаркі вёскі Тударава Л.П.Казляк. Ладзілі старажытныя абрады “Багач” і “Гуканне вясны”, радавалі гледачоў прыходам Каляд. Дзеці прынялі ўдзел у акцыі “Светлы момант дзяцінства”, у ходзе якой наведалі сацыяльна-педагагічны цэнтр Карэліцкага раёна. Праз інсцэніроўку “Цар Ірад” яшчэ раз нагадалі гледачам, што дабро заўсёды перамагае зло.

З нагоды Міжнароднага дня роднай мовы гурткоўцы прынялі ўдзел у акцыі “Размаўляй са мной па-беларуску”, выставах “Любімыя беларускія словы вучняў, бацькоў, настаўнікаў”, спявалі на музычных перапынках запісаныя ў сваёй мясцовасці народныя песні. На фестывалі беларускага слова “Гучы, родная мова!” не толькі выступілі ў ролі вядучых, але і прадставілі імправізаваныя беларускія вячоркі.

— Знаёмства з асаблівасцямі фальклору малой радзімы, правядзенне вусна-гістарычных даследаванняў выклікае ў маіх выхаванцах пачуццё прыналежнасці да беларускага народа з яго багатымі традыцыямі. Удзельнікі аб’яднання адчуваюць адказнасць за будучыню малой радзімы, — падкрэсліла Алена Гімпель.

Источник: https://nastgaz.by