Напярэдадні летніх канікул смаргонскіх гімназістаў аб’яднае праект «Школьны экадвор»

“Школьны экадвор” — гэта творчая прэзентацыя ўсіх экалагічных праектаў, якія на працягу года дзеці рэалізоўвалі са сваімі педагогамі і бацькамі. 

Творчая справаздача

Пад кіраўніцтвам настаўніцы хіміі К.В.Ярашэвіч вядуцца цікавыя даследаванні

Увесь навучальны год гімназісты, якія з’яўляюцца ўдзельнікамі экалагічнага клуба Vita, пад кіраўніцтвам сваіх педагогаў працавалі па кірунках “Біяразнастайнасць”, “Энерга­зберажэнне”, “Водазберажэнне”, “Абыходжанне з адходамі” і “Якасць атмасфернага паветра”. Яны вывучалі відавую разнастайнасць раслін і жывёл, якіх можна заўважыць на тэрыторыі гімназіі, аналізавалі спосабы скарачэння вода- і энергаспажывання, вызначалі крыніцы ўтварэння адходаў дома і ў гімназіі, знаёміліся са спосабамі іх мінімізацыі, ацэньвалі ўзровень забруджвання паветра ў мікрараёне ўстановы адукацыі, рыхтавалі памяткі, флаеры, прэзентацыі, выступалі на інфармацыйных і класных гадзінах, праводзілі інтэрактыўныя заняткі, акцыі. І цяпер прыйшоў час цікава і даступна расказаць пра ўсё тое, чаму яны навучыліся, на інтэрактыўных пляцоўках школьнага экадвара.

“Школьны экадвор” — гэта аўтарская экалагічная ініцыятыва гімназіі ў межах адукацыйнага праекта “Зялёныя школы”. Яна матывуе ўдзельнікаў на дзеянні па вода- і энергазберажэнні, раздзельным зборы адходаў, захаванні біяразнастайнасці, разумным спажыванні рэсурсаў.

На свята ў гімназічны двор традыцыйна прыходзяць жыхары найбліжэйшых дамоў, члены сем’яў навучэнцаў гімназіі, вучні і педагогі іншых школ горада. Іх прываблівае інтэрактыўны фармат: гульнявыя практыкаванні, камандныя гульнявыя заданні, рухавыя гульні, наглядныя эксперыменты і дэманстрацыі, практычныя парады, як сваімі дзеяннямі не нашкодзіць сабе, іншым і навакольнаму асяроддзю. Школьнікі рыхту­юць для ўдзельнікаў мерапрыемства памяткі, бук­леты, якія не да­юць ім забыць пра важныя правілы і дапамага­юць выкарыстоўваць карысныя эказвычкі дома, а таксама разда­юць інструкцыі, у якіх пазначаны адрасы пунктаў раздзельнага збору адходаў у Смаргоні, кантактныя даныя дзяржаўных і грамадскіх арганізацый, якія ажыццяўляюць дзейнасць у галіне аховы навакольнага асяроддзя.

Вучымся на станцыях 

Пачатак “каляровых” станцый ёсць!

Традыцыйна інтэрактыўныя станцыі разгорнуць сваю работу ў двары гімназіі каля дзікага лугу. Тут не косяцца трава і кветкі, якія адцвілі, не зграбаецца лісце, за кошт чаго павялічваецца біяразнастайнасць раслін, насякомых, за якімі можна назіраць. Кожны год станцыі мяняюцца, дабаўляюцца новыя, каб было цікава і тым, хто іх прадстаўляе, і тым, каму яны прадстаўляюцца. Напрыклад, у мінулым годзе ўпершыню з’явілася жоўтая станцыя. На ёй гімназісты знаёмілі гасцей з кветкамі, якія растуць на дзікім лузе і ма­юць суквецці жоўтага колеру. Гэта чыстацел, падбел, ястрабок, лаганец, чына, дзьмухавец, асот і інш.

Усяго ж на ўчастку для экскурсій расце некалькі дзясяткаў травяністых раслін самых розных колераў і адценняў. Адна з выпускніц гімназіі Вераніка Хаменка фатаграфавала іх, і на аснове гэтых фота яе равеснікі разам з настаўнікамі стварылі вызначальнік раслін, у які ўвайшлі больш за 40 відаў.

Гэтым разам гімназісты раскажуць удзель­нікам экадвара, што такое экаслед і водны след, што абазначаюць эказнакі, сарыентуюць, дзе знайсці чыстае паветра, навучаць эканоміць электраэнергію, пазнаваць птушак і расліны, рабіць кампост, выбі­раць экалагічныя мыйныя сродкі, а юныя сіноптыкі правя­дуць майстар-клас на гімназічнай метэастанцыі. Далучыцца да дзяцей і начальнік Смаргонскай гаррайінспекцыі прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Аксана Страшкевіч, якая раскажа пра экалагічную сітуацыю на тэрыторыі Смаргоншчыны.

— Кожны год навучэнцы 1—9-х, а часам і 10-х класаў уваходзяць у ініцыятыўную групу экалагічнага маніторынгу. Яны дапамага­юць рабіць прэзентацыі, праводзіць конкурсы, гульні і, вядома, даследаванні. У нашай гімназіі ёсць абсталяванне для вызначэння якасці паветра, — гаворыць настаўніца геаграфіі Тамара Міхайлаўна Санюк.

Шасцікласніца Вікторыя Царык добра ведае каштоўнасць прэснай вады, таму ўжо рыхтуецца працаваць на воднай станцыі:

— Здаецца, што запас вады на Зямлі вялікі, але насамрэч толькі 1% усёй вады можна выкарыстоўваць для піцця. Кожны чалавек пакідае свой след — на снезе, пяску. Але мала хто ведае, што чалавек пакідае і водны след.

Маецца на ўвазе колькасць вады, якая выкарыстоўваецца для вытворчасці тавараў і паслуг. Чым больш мы спажываем прадуктаў з вялікім водным следам, тым менш становіцца вады на планеце. Адкуль жа гэты след бярэцца? Усё вельмі проста: вада патрэбна для вырошчвання раслін, правя­дзення вытворчых працэсаў (ахаладжэнне, замочванне, прамыванне і інш.). Атрымліваецца, што за кожным прадуктам цягнецца след з вады, выкарыстанай для яго стварэння. Напрыклад, для кубка кавы неабходна 140 л вады, а на вытворчасць 1 кг шакаладу спатрэбіцца 17 тон вады (гэтай колькасцю можна напоўніць басейн!). Калі вы хочаце падлічыць свой водны след, Вікторыя раіць выкарыстоўваць дадатак “Калькулятар вод­нага следу”.

Ірына Рамуальдаўна Клявец, настаўніца біялогіі, расказвае:

— Яшчэ ў верасні нашы навучэнцы вызначаліся з тэмамі сваіх праектаў, дзяліліся на групы ці працавалі індывідуальна. Яны шукалі інфармацыю, апрацоўвалі яе, правяралі, вучыліся прадстаўляць свае праекты (вусна, праз прэзентацыю, інтэрактыўную экалагічную гульню і г.д.), апрабоўвалі іх на аднакласніках, а цяпер прэзентуюць на школьным экадвары.

Беражом энергію

І.А.Дурэйка і В.Ю.Грышан вучаць карыстацца сонечным гадзіннікам

Шырока разгарнулася работа ў гімназіі і ў кірунку энергазберажэння. У яе ўключыліся і навучэнцы, і іх бацькі, і грамадскасць. За гэтую сістэмную работу калектыў гімназіі мае дыплом ІІ ступені ў вобласці на конкурсе “Энергамарафон”, а таксама ў якасці падарунка за перамогу ў конкурсе “Энергія сонца для “зялёных школ” тры гады назад атрымаў сонечную панэль. Яна ўстаноўлена на тэрыторыі школы і не толькі сілкуе сабой ліхтар, але і стала наглядным аб’ектам для правя­дзення ўрокаў фізікі і прыродазнаўства, экскурсій для дашкольнікаў і малодшых школьнікаў.

Т.М.Санюк гаворыць:

— Работа па энергазберажэнні ў нас праходзіць у два этапы — гэта тэарэтычная і практычная часткі. Так, у нашым раёне ёсць сонечная электрастанцыя, ветраныя энергагенератары, Рачунская малая ГЭС і, канечне, суседняя Астравецкая АЭС. Вывучаем і іншыя электрастанцыі нашай краіны і замежныя.

Практычная ж частка — гэта дамашні і школьны аўдыт. Аўдыт дома праводзяць усе класы. У яго рамках першы тыдзень дзеці ра­зам з бацькамі здымаюць паказчыкі з лічыльнікаў. Пасля праходзяць тэатэрытычныя заняткі па энергазберажэнні, робяцца памяткі з падказкамі, потым паўторна здымаюцца паказчыкі і падлічваецца эканомія. Яна атрымліваецца на працэнтаў 10—15 большай. Што да школы, то мы складаем энергетычныя пашпарты кабінетаў, дзе ўлічваюцца затраты на асвятленне і тэхнічныя сродкі навучання. Энергаспажыванне падлічваецца і ў кожным кабінеце паасобку, і ў школе ў цэлым. Гэта робіцца разам з намеснікам дырэктара па гаспадарчай частцы. У выніку выпрацоўваецца праграма на наступны навучальны год па зніжэнні спажывання энергіі.

Дырэктар школы Ірына Анатольеўна Дурэйка адзначае:

— Мы стараемся выхоўваць усебакова развітых маладых людзей, у тым ліку і экалагічна дасведчаных. Што б мы ні арганізоўвалі, у нашых дзяцей заўсёды праяўляецца экалагічнае мысленне. Нездарма іх бацькі гавораць, што экалагічныя парады ім даюць іх дзеці, а не наадварот.

— Нашы навучэнцы не ўпрыгожаць школу ці кватэру мішурой, — дадае Вольга Юр’еўна Грышан, намеснік дырэктара па вучэбнай рабоце, — не ўпакуюць падарунак ці кветкі ў глянцавую абгортку са стужкамі, не выкінуць на сметнік батарэйкі, нескарыстаныя лекі. Яны абавязкова падыдуць экалагічна правільна да вырашэння любой задачы. Тое, як праяўляюць сябе дзеці ў штодзённым жыцці, сведчыць, што мы на правільным шляху.

Источник: https://nastgaz.by